TWIJG: de grootste werkgroep van ’t land?

“Ons werkingsgebied beslaat de gemeenten Houthulst, Diksmuide, Lo-Reninge en Alveringem,” vertelt Wim. “De reden dat we hiervoor hebben gekozen is eigenlijk heel simpel. We vonden het logisch om de IJzerstreek als focusgebied te nemen. Anders dan in het nabije Heuvelland is er hier geen fijnmazig tragewegennetwerk, waardoor een soortgelijke uitstraling, en zodoende ook soortgelijke knelpunten eigen zijn aan deze regio. Het is natuurlijk ook samenhangend. Als wandelaar blijf je immers niet altijd binnen die gemeentegrenzen, hé.”

“Het begon met een aantal mensen samen te brengen die elk een eigen verbondenheid hadden met trage wegen: iemand zat in een wandelclub, een ander was een GR-stapper, een ander had een B&B en zag daar heel wat meerwaarde in voor zijn gasten, enkelen waren actief als natuurgids enz. Elk had wel goede ideeën, maar als enkeling bleven die meestal woorden in de wind. We hebben die geloofsgenoten samengebracht vanuit het idee dat we dan gestructureerder te werk konden gaan, en ook wat meer slagkracht konden tonen richting hogere beleidsniveaus. We hebben nu een goed werkbare kerngroep van vijf personen die een eerste klankbord vormen voor elkaar, en elkaar ook met de voeten op de grond houden. Zo vermijden we dat het een onemansact wordt, of dat je een bepaalde problematiek met een te smalle bril gaat bekijken.

“Daarnaast hebben we nog een achterban, met een mailinglijst van 45-tal adressen en een gesloten Facebookgroep van om en bij de 70 leden. Op die manier houden we niet alleen sympathisanten op de hoogte, maar krijgen we ook voorstellen binnen. We kiezen er ook resoluut voor om samen te werken met lokale bewonersplatformen. Immers komen ook bij hen trage wegen vaak op de agenda, die wij dan mee kunnen opnemen. Soms heb je die lokale verankering ook nodig om meer slagkracht te kunnen vinden voor één of ander projectidee. Vanwege het grote werkingsgebied is dat allicht voor ons nog belangrijker dan bij andere werkgroepen.”

“Soms werkt het ook omgekeerd natuurlijk”, voegt Ivan toe. “Eén van onze dossiers betreft de afschaffing van een spoorwegovergang te Essen en de aanleg van een nieuwe fietssnelweg aan de rand van een landschappelijk waardevol valleigebied. Door onze kritische kijk op de zaak vrezen bewoners daar dat het belangrijke dossier vertraging zal oplopen. Ook wij willen echter die fietssnelweg omdat er momenteel geen vlotte en veilige mogelijkheden zijn om als zwakke weggebruiker in Diksmuide te geraken.”

“Het voorstel dat nu op tafel ligt doet ons wandelschoentje langs alle kanten knellen”, voegt Wim toe. Als dit uitgevoerd wordt komen op termijn lokale bewoners, landbouwvoertuigen, fietsers en wandelaars op eenzelfde tracé terecht. Het is eigenlijk ook niet meer van deze tijd om wandelaars en fietsers samen te brengen als er alternatieven zijn om deze mobiliteitsstromen uit elkaar te houden. Bovendien worden wandelaars omgeleid langs verharde en drukke wegen. Wij zien een voetgangerstunnel als dé oplossing voor dit probleem, omdat je daarbij ook de navelstreng tussen dorp en vallei behoudt, alsook de bekende Bethoosterse Broekenwandelroute in haar mooiste vorm. Door ook nog eens een stuk fietssnelweg aan de andere zijde van het spoor te leggen, vrijwaar je ook nog eens de mooie Handzamevallei van een stuk betonweg. Veiligheid én belevingswaarde, daar gaan we voor.”

“Voorlopig benaderen we elke gemeente apart.”, vertelt Wim. “We sturen wel aan op een jaarlijks overleg met het Regionaal Landschap Westhoek waar een tragewegenmedewerker actief is voor dezelfde gemeenten als TWIJG. Om samen met hem het wandelnetwerk De Blankaart, dat in 2021 gerealiseerd werd, te evalueren.”

“Een ander bovengemeentelijke ‘natte droom’ die wij hebben, het is hier nogal vaak van dat in de streek (lacht), is het tot leven roepen van een volwaardige streek-GR IJzer&polder. Dat lijkt ons de beste manier om de best-off van onze trage wegen eens goed in de kijker te zetten. Meteen een snoer van dorpen, natuurgebieden en monumenten, groot en klein. En waarin het water de ‘blauwe’ draad is van het geheel tussen kust en Franse Grens. We zijn zelf verrast van hoe fraai deze 150 km lange route eigenlijk al is.”

“Maar,” verduidelijkt Wim, “in zijn huidige vorm is het verhaal nog niet sterk genoeg om mee uit te pakken. Er zijn nog wat blackpoints of missing links. Uiteindelijk is de ketting maar zo sterk als de zwakste schakel. We hopen hierin in zee te kunnen gaan met Grote Routepaden, of het Regionaal Landschap, of Westtoer en de gemeenten natuurlijk. Partnerschappen brengen niet alleen de nodige middelen dichterbij, ze doen ook een product beter ‘verkopen’.”

“Dat is eigenlijk allemaal begonnen met de Covid-19 pandemie”, vertelt Maria. “Mensen zijn veel meer beginnen wandelen en zochten ook wel eens naar nieuwe wandelmogelijkheden in ons dorp Pervijze. Doordat ook drukke wegen rustiger waren, gebruikten wandelaars al eens deze wegen om een brug te slaan tussen twee wandeltrajecten. Op een eerder overleg met het dorpsplatform werd al eens geopperd dat er een veiliger verbinding mogelijk was langs de N355 via een aanliggend landbouwperceel. We spreken hier over 140 m.”

“Zo is het idee beginnen groeien,” vult Wim aan. “We legden contact met de landbouwer die meteen enthousiast was, en dienden ons voorstel ook in bij de Koning Boudewijnstichting via hun project ‘Op den buiten’. Meteen goed voor 3500€! Doordat we het lokale verenigingsleven vroegen om hierin mee te stappen konden we dit bedrag zelfs verdubbelen. Hiermee kochten we een voetbrugje aan, en wilden we een verbindingsdag organiseren om de nieuwe verbinding in de kijker te stellen. Zo was onze Dag van de Trage Weg geboren: de Ommetjes van Pervijze.”

“Wel jammer van de slechte weersomstandigheden.” gaat Maria verder. “Toch waren we heel tevreden met de 150 deelnemers. Met een wandelkaartje in de hand lieten we hen de nieuwe wegel ontdekken, en meteen ook het aanliggende wandelnetwerk van Pervijze. We zorgden ook voor een locatie met begeleid boomklimmen voor kinderen, een theaterstukje over twee Britse verpleegsters uit de Tweede Wereldoorlog, en de mogelijkheid om een deel van de wandeling met een groepskano af te leggen. Of hoe een klein idee, alsmaar grotere proporties is gaan aannemen,” zegt een lachende Maria.

“We gaven de nieuwe verbinding ook een naam: de Hannewegel. Een aspect dat in dit hele verhaal niet onbelangrijk is gebleken was namelijk het verhaal van Hanne”, voegt Maria toe. “Zij is hier namelijk 25 jaar geleden verongelukt toen ze van school terugkwam met haar fiets. Een gebeurtenis dat nog steeds in het dorpsgeheugen staat gegrift. Dat gaf het hele project niet alleen een gezicht maar ook een duidelijk signaal: dat er hier in 25 jaar tijd nog helemaal niets is veranderd.”

“Steven heeft me ook laten weten dat wat wij hier gerealiseerd hebben uniek is in Vlaanderen”, sluit Wim af. “We hebben namelijk een eigen overeenkomst afgesloten met de boer op wiens land de Hannewegel gelegen is. Een soort afsprakennota tussen TWIJG als feitelijke vereniging, en de eigenaar. Dat we dat zonder betrokkenheid van de stad Diksmuide hebben kunnen realiseren is inderdaad allicht een unicum voor Vlaanderen. Al bij al is het voor TWIJG als burgerplatform een mooie manier geworden om ook eens op een positieve en constructieve manier in de media te komen. Meestal moeten we ons immers negatief uiten over bepaalde kwesties.”

“We zijn heel benieuwd naar het verder verloop van het verhardingsdossier van het jaagpad aan de IJzeroever tussen Roesbrugge en Stavele. Het is een uniek natuurbelevingspad in een prachtig waterlandschap. Nergens anders kan je bij overstromingsmomenten kilometerslang over een smal dijkje wandelen met zowel links als rechts uitgestrekt water. Het huidig voorstel van de Vlaamse Waterweg wil het pad verharden tot een betonpad van bijna twee meter breed. Dat brugje hier geeft een mooi beeld van het enorm verlies aan belevingswaarde als dit gerealiseerd zou worden. Het wandelnetwerk IJzervallei is dan wel 125 km lang, maar daarvan is amper 12 procent, zo’n 15 km, onverhard. Als je daar nu nog eens 5 km van afneemt – één derde – eindig je met amper 8 procent onverharde wandelwegen. Om dit aan te kaarten hebben wij, TWIJG, samen met GR West en Natuurpunt De Bron het platform AARDE AAN DE DIJK! opgericht. Samen dringen we aan om voor een smallere, onverharde, of op zijn minst halfverharde ondergrond te kiezen. We willen vooral het verlies aan belevingswaarde, en de toe-eigening van het pad door fietsers, vermijden. We hopen dat wandelaars hier nog koning mogen blijven langs de bovenloop van de IJzer...”