Trefdag 2025: een warme terugblik op een topdag in Geel

Bij een tasje koffie en met een vers bedrukte T-shirt of totebag van Trage Wegen in handen, werden we verwelkomd door Bart Wynants van de werkgroep Trage Wegen en door schepen van Mobiliteit Kris Vangeel. Met een paar rake metaforen - "trage wegen hebben geen overkant" - en een mooie belofte - de stad Geel zal starten met de opmaak van een beleidskader Traag Netwerk - was de toon meteen gezet voor een dag vol enthousiasme.

De stellingen van Kris Peeters - Kempenaar, mobiliteitsexpert en bestuurslid van Trage Wegen - toverden een glimlach op het gezicht van alle aanwezigen. Heerlijk om zo onderbouwd te leren dat trage wegen het medicijn zijn voor alle problemen van onze tijd.

Trage wegen onthekken de wereld.
Trage wegen zijn ontsuvvers.
Trage wegen verbinden.
Trage wegen zijn grage wegen.

En dan was het alweer tijd voor wat verdieping in de vijf doe-sessies.

In de sessie Bekend is bemind gingen we op zoek naar manieren om mensen de weg te laten vinden naar trage wegen (en hun troeven). Want pas als mensen trage wegen gebruiken, hechten ze er ook waarde aan. Hoe laat je mensen kennismaken met trage wegen? Welke thema’s zijn inspirerend voor een wandeling? Hoe kan je mensen ertoe aanzetten om te kiezen voor belevingsvolle routes langs trage wegen in plaats van de drukke straten? Collega’s Zowie en Jozefien rijkten enkele ideeën aan. Gregor van de Werkgroep Trage Geel stelde de aanpak van de werkgroep voor: maandelijkse wandelingen, memoranda met focus op beheer en naamborden, handhaving en visie. Liese van de stad Geel vertelde hoe de stad met een gevarieerd toeristisch-recreatief aanbod (Totemus, Heiknuiterswandeling via burgerbudget..., integratie in het wandelknooppuntennetwerk, langeafstandsroute binnen de ring) de trage wegen bekender maakt.

Het KempenKabinet is een houten kast op wieltjes bomvol opdrachten die je op andere manieren leert kijken naar een plek. Onder begeleiding van Fien, Febe, Klaartje en Toon namen we de open ruimte langs de trage weg in het verlengde van de Fabrieksstraat onder de loep. Als vlijtige bijen zwermde de groep uit: elk hoekje werd onderzocht en alle zintuigen werden gebruikt om de “meer-dan-menselijke elementen” te ontdekken. Er werd gegraven, geteld, getekend, verzameld, geschreven, vergeleken, geplukt, geluisterd, gemeten, gevoeld... en genoten en gelachen.

Samen met meester Karel Verbestel van Rasschaert advocaten doken collega's Steven en Hanne in de sessie Trage-Wegen-Lijn live in het Gemeentewegendecreet en de verzoekschriften die je als burger en werkgroep kan gebruiken om trage wegen op de radar te krijgen en te houden. Hoe kan je een weg zonder rooilijnplannen laten erkennen tot een officiële gemeenteweg? Wat moet je doen als een weg ten onrechte versperd of ingenomen wordt? Kan je iets ondernemen als een weg al heel lang niet meer gebruikt wordt? En wat kan je doen als de gemeente niet reageert op je verzoekschriften? Aan de hand van praktijkvoorbeelden die de deelnemers op voorhand hadden ingestuurd, wisselden we van gedachten en zochten we naar juridische oplossingen voor netelige kwesties.

In de sessie Op pad met een metaaldetector, doken we onder kundige leiding van Hobby Archeologie Limburg in de (vroege en recentere) geschiedenis van buurtweg 139, oftewel de Klein-Veldekensstraat. Buurtwegen zijn een van de meest interessante plaatsen voor metaaldetectie. Het zijn immers wegen die mensen vaak al eeuwen gebruiken. 'Waar ge niet komt, daar verliest ge niets', aldus Rombout Nijssen van HAL. Alles wat zij detecteren en opgraven, is iemand ooit verloren. Na afloop leggen we de vondsten bij elkaar. We vinden een stuk dat van een bom uit de Tweede Wereldoorlog lijkt te zijn met schroefdraaf eraan en twee kogels die dat vermoeden kunnen te bevestigen. We lezen er aan de merknamen op de frisdrankblikjes uit af dat er een Aldi in de buurt is... Kortom, een geslaagde ochtend.

Tot slot lieten de deelnemers van de denksessie over het Meerjarenplan zich leiden door een fictieve wereldkaart als kompas voor hun ideeën. Onder begeleiding van Lies Verhetsel van Twisted Studio werd er volop gedroomd, gedeeld en gediscussieerd over de toekomst van Trage Wegen. Wat een waardevolle input van al deze vertegenwoordigers van lokale werkgroepen, lidverenigingen of milieuorganisaties, bestuurders en geëngageerde burgers. De komende maanden verwerken we al deze inzichten in de acties en doelstellingen voor ons nieuwe meerjarenplan. Twee conclusies kwamen alvast bovendrijven: we willen onze expertise nóg sterker laten doorstromen naar onze ambassadeurs en lokale besturen én we willen inzetten op de kracht van verhalen om een groter bereik en een bredere impact voor trage wegen te realiseren. Wordt, met veel goesting, vervolgd!

Na een heerlijke lunch trokken we onder een zwoele, dreigende hemel én onder de geanimeerde leiding van Gregor Dirven op verkenning langs trage wegen in het stadscentrum van Geel. Van verrassende doorsteekjes, een door projectontwikkeling bedreigde buurtweg, een onbereikbaar huis - omdat de weg ernaartoe verjaard werd verklaard - en een wirwar aan buurtwegen, herinneringen aan Antwerpse vleeshandelaren, een trage weg mét fietsknooppunt over het kerkhof van de Sint-Dimpnakerk, mooie doorsteken in een nieuw aangelegde woonwijk enzovoort, enzovoort: zelden hebben we zo'n rijkdom aan trage wegen gezien in de kern van een stad.

Laten we zeggen dat het drankje achteraf ruim verdiend was!

Hartelijk dank aan alle aanwezigen om er een heerlijke dag van te maken. En een extra grote merci aan Kris Peeters voor zijn warme woorden, de mensen van de Werkgroep Trage Wegen Geel en de stad Geel om onze Trefdag mee mogelijk te maken.